– Μην πετάς το φαγητό σου κάτω, γιατί ΜΟΥ το κάνεις αυτό μπροστά στον κόσμο!
– Βάλε τη ζακέτα σου γιατί αν αρρωστήσεις ΕΓΩ στο νοσοκομείο δεν πάω!
– Πρόσεχε με τα φουσκωτά, γιατί δεν ΑΝΤΕΧΩ να πέσεις και να ΤΡΕΧΩ!
– Μη συμπεριφέρεσαι άσχημα, ΜΕ κάνεις και ντρέπομαι μπροστά στις φίλες μου!
Κι αυτές είναι μόνο μερικές ατάκες που θυμάμαι από το τελευταίο παιδικό πάρτι που παραβρέθηκα. Όσο καθόμουν στον καναπέ, τρομαγμένη ομολογώ, θυμήθηκα την παλιά ελληνική ταινία με τον Λάμπρο Κωνσταντάρα και τη Μαίρη Κοντού που ονειρευόταν συνεχώς μια παλιά της αγάπη το Στέφανο! Όταν τη ζόριζε ο Κωνσταντάρας του πέταγε ένα «Δεν θα το έκανε ποτέ αυτό ο Στέφανος» και του έδενε τη ψυχολογία χειροπόδαρα.
Στην αρχή παρασύρθηκα κι εγώ και μεταμορφώθηκα σε θύμα και συγχρόνως θύτη ενός επίπονου συναισθηματικού εκβιασμού. Δεν ένιωθα καλά να μην εκτοξεύω απειλές προς το παιδί μου, που το καημένο δεν είχε κάνει τίποτα. Έπαιζε με τους συνομηλίκους του και έκανε την ανάλογη φασαρία. Οι συγκεκριμένες όμως μαμάδες που καθόντουσαν κοντά μου, οι οποίες είχαν σπαταλήσει σίγουρα ένα παραγωγικό τρίωρο σε μαλλιά, νύχια και botox, έκαναν μόνο αυτό. Δεν σηκωνόντουσαν από την καρέκλα, μόνο φώναζαν. Η απόσταση ήταν αρκετά μεγάλη με αποτέλεσμα τα παιδιά να μην ακούν κι εκείνες να ουρλιάζουν ακόμα περισσότερο. Κάθε ουρλιαχτό έβαζε την ψυχολογία και την αυτοεκτίμηση του παιδιού στο εκτελεστικό απόσπασμα και την πυροβολούσε με σκληρότητα και χωρίς καμία ένδειξη μητρικής τρυφερότητας.
Δεν πιστεύω ότι οι συγκεκριμένες μαμάδες καταλάβαιναν τι έλεγαν ή τι έκαναν, ούτε πόσο χειριστικές γινόντουσαν. Ίσως χρειαζόντουσαν λίγη ώρα ησυχίας με τις φίλες τους και “μπέρδευαν” τον τρόπο. Μπορεί μετά από τρία παιδιά να είχαν ξεχάσει και το τρόπο που πίνεις ήρεμος ένα καφέ χωρίς έννοιες και απειλές. Αυτό όμως το ΕΓΩ δεν πάω στο νοσοκομείο εάν αρρωστήσεις, δεν το άντεξα. Ξαφνικά φαντάστηκα ένα άρρωστο παιδάκι σε ένα νοσοκομείο, φορτωμένο με ενοχές για την ασθένεια του και συγχρόνως να παρακαλεί τη μαμά του να μην το αφήσει μόνο του και αρρώστησα κι εγώ. Αυτή η χειριστική μαμά με επανάφερε σαν ηλεκτροσόκ και με έκανε να την κοιτάξω σχεδόν με μίσος.
Οι συνέπειες τέτοιου συναισθηματικού εκβιασμού είναι οδυνηρές για τον ψυχισμό του παιδιού. Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, τα κύρια συναισθήματα που εμπνέει ο συναισθηματικός εκβιασμός είναι φόβος, υποχρέωση και ενοχή. Το αποτέλεσμα είναι η εμπλοκή του μικρού “θύματος” σε έναν ιστό τον οποίο φοβάται και από τον οποίο αισθάνεται ανίκανο να ξεφύγει. Κερδίζει ανασφάλεια και χάνει αυτοεκτίμηση, ενώ κάθε φορά που κάνει κάτι καλό για τον εαυτό του, νιώθει ότι συμπεριφέρεται εγωιστικά και δεν του αξίζει.
Τα παιδιά που μεγαλώνουν με χειριστικούς γονείς έχουν μεγάλη ανάγκη να τα αγαπούν και να τα αποδέχονται. Συνήθως έχουν φορτωθεί στις πλάτες τους τα χαμένα εφηβικά όνειρα των γονιών τους ή κάποιο σπασμένο προφυλακτικό για το οποίο προφανώς δε φέρουν καμία ευθύνη. Μια γυναίκα που καταπιέστηκε και περιορίστηκε σε ένα γάμο που δεν ήθελε, νιώθει ότι με αυτήν τη ζωή θυσιάζει ένα κομμάτι του εαυτού της. Και έρχεται κάποια στιγμή η ώρα να ζητήσει αυτό το κομμάτι πίσω. Ο μόνος τρόπος να το εξαργυρώσει στην προκειμένη περίπτωση ήταν, είτε δημιουργώντας το παιδί των ονείρων της (που δεν πετάει το φαγητό του ή δεν την κάνει να ντρέπεται κτλ.) είτε βρίσκοντας τρόπο να μην ασχολείται (εγώ νοσοκομείο δεν πάω ή δεν τρέχω αν χτυπήσεις κτλ.).
Όταν τίποτα από τα δυο δε λειτούργησε τότε πέρασε στο επόμενο στάδιο και άρχισε την παιδιάστικη κατά μέτωπον επίθεση. Οποιαδήποτε απόκλιση από το σενάριο που είχε στο μυαλό της μεταφράστηκε σε αχαριστία κι αδιαφορία και ακούσαμε ατάκες όπως:
– Καλά χαζό είσαι παιδί μου;
– Κουφάθηκες;
– Δεν είσαι για πουθενά!
– Ίδιος ο πατέρας σου, ο άχρηστος! (προφανώς υπήρχαν και θέματα διαζυγίου)
Μετά τα αναμενόμενα κλάματα του παιδιού αλλά και τη συνειδητοποίηση ότι είχε χάσει τον έλεγχο και είχε εκτεθεί στις φίλες της, άρχισαν τα καλοπιάσματα.
– Μην κλαις μωρό μου, εσύ να είσαι καλά και άσε με εμένα. Εγώ έχω συνηθίσει να με χτυπά η ζωή, οι αδικίες, η μοίρα, ο ανάδρομος Ερμής κτλ.
Κάπου εκεί στη μαύρη μοίρα, έχασα κι εγώ την ψυχραιμία μου και πήρα θέση υπέρ του παιδιού. Δεν έπρεπε να το κάνω αλλά δε μπόρεσα να κρατηθώ. Ενστικτωδώς όμως, η ομάδα έδεσε μεταξύ της και έγινε ασπίδα στο προστατευόμενο μέλος της. Με επανάφερε στην τάξη με χαρακτηριστικό και προσβλητικό τρόπο και συνέχισε την ίδια συμπεριφορά. Εγώ άλλαξα θέση και δέχτηκα συγκαταβατικά χτυπήματα στην πλάτη από άλλες μαμάδες οι οποίες προφανώς είχαν ενοχληθεί αλλά δεν είχαν ασχοληθεί.
Συμπέρασμα;
Πρέπει όλοι να σκεφτούμε πόσες φορές έχουμε άθελα μας μιλήσει με τέτοιο τρόπο στα παιδιά μας, πάνω στην κούραση και την απελπισία της στιγμής. Κι ίσως πόσες φορές έχουμε νιώσει μια αδικία ή ζήλια για τις ζωές των άλλων και το έχουμε φορτώσει στα παιδιά. Συγχρόνως πρέπει να σκεφτούμε και πόσες φορές έχουμε πέσει εμείς θύματα συναισθηματικού εκβιασμού από φίλους, συγγενείς ή συνεργάτες και να πάρουμε απόφαση να βγάλουμε αυτούς τους ανθρώπους από τη ζωή μας.
Και το σημαντικότερο από όλα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα παιδιά είναι άγραφο χαρτί και ο χαρακτήρας τους είναι δικό μας δημιούργημα. Συνεπώς, εάν έχετε πρόβλημα με τον τρόπο που συμπεριφέρονται τα παιδιά σας, πρέπει να έχετε πρόβλημα και με τον τρόπο που συμπεριφέρεστε εσείς. Εάν όχι… κάτι δεν έχετε καταλάβει σωστά.
Πηγή: www.mommy.gr