Τα παιδιά τα οποία απέτυχαν στον λεγόμενο Πρώιμο Ανιχνευτικό Έλεγχο Ακοής και έλαβαν επίσημη διάγνωση απώλειας ακοής, αλλά δεν έχουν προχωρήσει στην τοποθέτηση κάποιου ακουστικού βοηθήματος (ακουστικό βαρηκοΐας ή κοχλιακό εμφύτευμα), δεν είναι σε θέση να κάνουν την μετάβαση από το πρώτο όχημα ανάπτυξης ομιλίας, δηλαδή το βάβισμα στον ώριμο ενήλικο λόγο. Παρόλα αυτά, με την κατάλληλη ακουστική αποκατάσταση αρχικά και δευτερεύοντος με ειδική θεραπεία μετεγχειρητικά από ειδικευμένους Λογοπαθολόγους, θα μπορέσουν να αναπτύξουν ικανοποιητικά επίπεδα ομιλίας συγκρίσιμα μάλιστα με εκείνα των παιδιών φυσιολογικής ακοής.
Ο ρόλος της ακοής για την ομιλία του παιδιού
Το τί λέει όμως το παιδί αποτελεί την καλύτερη ένδειξη για το τί ακούει. Περιορισμένη ακουστική πρόσβαση και απώλεια μεγάλου εύρους συχνοτήτων οδηγούν σε λάθη παραγωγής, ως αποτέλεσμα αυτής της ακουστικής αποστέρησης. Για παράδειγμα, μια πιθανή απώλεια υψηλών συχνοτήτων (2Κ-8Κ Hz) θα οδηγήσει τον Λογοπαθολόγο να αξιολογήσει πιθανές δυσκολίες παραγωγής σε τιρβώδεις ήχους (ήχοι που παράγονται δημιουργώντας μια στένωση σε κάποιο σημείο του φωνητικού καναλιού πχ το σίγμα). Αντίστοιχα, μια απώλεια χαμηλών συχνοτήτων στο ακοόγραμμα μπορεί να οδηγήσει σε φτωχές αντιληπτικές ικανότητες φωνηέντων αλλά και προσωδιακών στοιχείων, αναγκαίων για την αντίληψη της ανθρώπινης ομιλίας (σχετική αδυναμία οδηγεί σε αυτό που αποκαλούμε «ρομποτική» ομιλία, που χαρακτηρίζεται από ελάχιστες διακυμάνσεις της χροιάς της φωνής). Η ακουστική αυτή αποστέρηση θα οδηγήσει έτσι σε περιορισμένη έκθεση του παιδιού σε γλωσσικά ερεθίσματα, ενώ θα επηρεαστεί αρνητικά και η ακουστική ανάπτυξη εξειδικευμένων εγκεφαλικών κέντρων. Αυτός ο περιορισμός γλωσσικών ερεθισμάτων θα επηρεάσει ακόμα τον Δείκτη Νοημοσύνης, αλλά και το λεξιλόγιο που παιδιού στην ηλικία των 3 ετών (Hart & Risley, 1995).
Ο ειδικός Λογοπαθολόγος καλείται κάθε φορά παρουσία ενός αρθρωτικού λάθους να αξιολογήσει εάν αυτό προέρχεται από μια φτωχή αντίληψη ή αντίστοιχα κακή παραγωγή, διότι κάθε τομέας απαιτεί άλλη θεραπευτική αντιμετώπιση. Σημαντικό ρόλο παίζει η διάρκεια που το παιδί είχε ακοή, καθώς και το χρονικό διάστημα που κάνει χρήση ενός ακουστικού βοηθήματος. Εξίσου κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας είναι και η διάρκεια χρήσης ενός ακουστικού βοηθήματος. Οι γονείς θα πρέπει να έχουν υπόψη ότι μια κατά μέσο όρο 4ωρη ημερήσια χρήση του βοηθήματος, θα αναγκάσει το παιδί να χρειαστεί 6 έτη για να ακούσει όσα ένα παιδί φυσιολογικής ακοής, ακούει σε 1 έτος! Μια μικρή ακουστική εμπειρία δεν θα πρέπει να συνδεθεί με εξαιρετικές αντιληπτικές ικανότητες ή μεγάλο πλήθος παραγωγών στην ομιλία του παιδιού. Σημαντικό ρόλο βέβαια στην αντιμετώπιση αντίστοιχων περιστατικών ακουστικής απώλειας έχει η διεπιστημονική ομάδα αποτελούμενη από έναν ΩΡΛ Ιατρό, τον Λογοπαθολόγο και ένα υπάρχει έναν Ακοολόγο. Η συνεργασία συνεχίζεται και εκτός βέβαια του πλαισίου αποκατάστασης με την συνεργασία Ειδικών Παιδαγωγών και Δασκάλων Κωφών, εφόσον υπάρχει ανάγκη. Ως ειδικοί της επικοινωνίας, θεραπευτικός μας στόχος παραμένει η έγκαιρη ανάπτυξη των ακουστικών και ομιλητικών ικανοτήτων των παιδιών.
Δρ. Πάρης Μπίνος
Μέλος του Συλλόγου Εγγεγραμμένων Λογοπαθολόγων Κύπρου,
Διδάσκων Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου
Πηγή: infokids.cy