Μουσικοθεραπεία: Πως Μπορεί να Βοηθήσει τα Παιδιά στην Ομιλία

By paidologio

Μελέτη λέει ότι η μουσική είναι το κλειδί για τα παιδιά που δεν έχουν ομιλία και για τα παιδιά με καθυστέρηση στον λόγο και την ομιλία.

Η ιδέα για τη χρήση της μουσικής ως μορφή θεραπείας χρονολογείται από την εποχή του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη. Οι Αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι πίστευαν ότι η μουσική θα μπορούσε να λειτουργήσει ως θεραπευτικό εργαλείο για εκείνους που υποφέρουν από πολλές αρρώστιες. Ο Αριστοτέλης πίστευε ότι εάν μπορούσε να επιτευχθεί ένα ιδανικό περιβάλλον τότε και η διαδικασία της θεραπείας θα μπορούσε να επιτευχθεί.

Η μουσική ήταν μέρος του ιδανικού περιβάλλοντος, και εκείνη την εποχή, υπήρχαν θεραπευτικά ιερά που φιλοξενούσαν ειδικούς στους ύμνους καθώς και γιατρούς (Gfeller, K.E., 2002). Οι άνθρωποι είναι οικείοι σήμερα με τη μουσικοθεραπεία μετά τον Πρώτο και Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο με τη θεραπεία των βετεράνων. Οι τοπικοί μουσικοί έπαιζαν  για τους τραυματισμένους στρατιωτικούς ασθενείς, γιατρούς και νοσοκόμες και άρχισαν να βλέπουν θετικά αποτελέσματα. Από τότε, υπάρχει συνεχής έρευνα σχετικά με την αποτελεσματικότητα της μουσικοθεραπείας.

Το βιβλίο «Εισαγωγή στη Μουσικοθεραπεία: Θεωρία και Πράξη» περιγράφει τη μουσικοθεραπεία ως ένα επάγγελμα υγείας που βασίζεται σε αποδεικτικά στοιχεία και χρησιμοποίει τη μουσική ως ένα εργαλείο για να υποστηρίξει αρκετούς πληθυσμούς που θέλουν να επιτύχουν ολιστικούς στόχους υγείας. Η διαδραστική μουσικοθεραπεία αποτελείται από πολυάριθμες τεχνικές που είναι ειδικά σχεδιασμένες για να βοηθούν παιδιά κι ενήλικες με τους ιδιαίτερους στόχους υγείας τους.

Μερικές από τις τεχνικές που χρησιμοποιούνται για την ενσωμάτωση της μουσικοθεραπείας περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

  • Παίζοντας μουσική με όργανα
  • Κινητικές ασκήσεις
  • Επαναλαμβανόμενη μουσική που η ακρόαση γίνεται με τα ακουστικά
  • Μουσική και συμβολισμός
  • Σύνθεση τραγουδιού
  • Συνδυασμός μουσικής με άλλες δημιουργικές τέχνες
  • Θεραπεία με ρυθμικό συγχρονισμό

Τι είναι ο συγχρονισμός;

Αν κοιτάξει κάποιος την τελευταία λίστα, έχει ξανακούσει την λέξη συγχρονισμός; Ο συγχρονισμός στην πραγματικότητα είναι ένας ορισμός της φυσικής που περιγράφει δύο συστήματα ή δύο αντικείμενα όταν αρχίζουν να κινούνται μαζί με την ίδια κίνηση. Αυτό απαιτεί λιγότερη ενέργεια από το να κινούνται σε αντίθετες κατευθύνσεις. Αυτό το φαινόμενο συμβαίνει ακόμη κι αν δύο αντικείμενα είναι κοντά το ένα με το άλλο και δεν κινούνται με τον ίδιο τρόπο. Στο πέρασμα του χρόνου, τα αντικείμενα ξεκινούν να κινούνται μαζί. Το ίδιο συμβαίνει και στα σώματα με τον ρυθμό.

Όταν κάποιος τρέχει ακούγοντας μουσική, συνήθως ξεκινά να τρέχει στον ρυθμό του τραγουδιού. Κάθε βήμα είναι ένας ρυθμός ή ένας μισός ρυθμός και αρκετά σύντομα ολόκληρο το σώμα κινείται στο ρυθμό. Αυτό επίσης συμβαίνει στις συναυλίες. Είναι σχεδόν αδύνατο να μην κουνιούνται το κεφάλι, οι γοφοί, τα πόδια ή τα χέρια στα τραγούδια. Στα σώματα, το υγρό της καρδιάς έχει τον δικό του ρυθμό και ελέγχει την κυκλοφορία στο σώμα. Φέρνει το οξυγονωμένο αίμα στον εγκέφαλο το οποίο ελέγχει το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ). Όταν κάποιος είναι ενθουσιασμένος ή νευρικός, ο χτύπος της καρδιάς και οι αναπνοές αυξάνονται. Όταν είναι κουρασμένος ή ξεκουράζεται οι χτύποι της καρδιάς πέφτουν.

Η μουσική δημιουργεί ζωή και έκφραση.

Υπάρχει ένα πλήθος καθολικών χαρακτηριστικών που μεταφέρει η μουσική. Μερικά από αυτά τα χαρακτηριστικά είναι τα παρακάτω:

  • Η μουσική ενθαρρύνει την κίνηση
  • Η μουσική τραβάει και διατηρεί την προσοχή
  • Η μουσική βοηθάει ώστε να απελευθερωθούν τα συναισθήματα
  • Άνθρωποι από όλα τα επίπεδα ικανοτήτων μπορούν να συμμετέχουν
  • Η μουσική χρησιμοποιεί όλες τις περιοχές του εγκεφάλου
  • Η μουσική διευκολύνει τη διαδικασία της μάθησης

Γιατί ο συγχρονισμός δουλεύει

Με τη μουσική, τα συστήματα του σώματος εκ φύσεως συγχρονίζονται με τον ρυθμό που υπάρχει. Όταν η μουσική εισέρχεται στο ακουστικό νεύρο και στο ΚΝΣ, οι περισσότερες πληροφορίες πηγαίνουν στον εγκέφαλο για να επεξεργαστούν, αλλά κάποιες φορές πηγαίνει απευθείας στους κινητικούς νευρώνες στο νωτιαίο μυελό. Αυτό επιτρέπει στους μυς να αρχίσουν να κουνιούνται χωρίς να το σκέφτονται.

Αυτός είναι ο λόγος που οι άνθρωποι χτυπάνε το πόδι τους, χορεύουν στον ρυθμό ή περπατούν με ρυθμό χωρίς πολλή προσπάθεια. Αυτή η διαδικασία του συγχρονισμού είναι επίσης ο λόγος που οι μουσικοθεραπευτές μπορούν να βοηθήσουν κάποιον να αυξήσει τις γλωσσικές του ικανότητες, την ομιλία του, την ισορροπία και/ή τον συντονισμό. Μια μελέτη δείχνει ότι ο συγχρονισμός στη μουσικοθεραπεία βοηθά στη γνωστική ανάπτυξη, ιδιαίτερα στην ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας και την κινητική ανάπτυξη.

Πώς η μουσικοθεραπεία καλλιεργεί τον λόγο και την ομιλία

Κατά τη διάρκεια των χρόνων, οι θεραπευτές, ιατρικές και εκπαιδευτικές κοινότητες, έχουν καταλάβει τη δύναμη της μουσικής. Η μουσική έχει και κάποια στοιχεία ήχου και ρυθμού που επικοινωνούν με το ανθρώπινο σώμα. Ο άνθρωπος μπορεί να αρχίσει να μαθαίνει μια άλλη γλώσσα όταν αξιοποιεί τη δύναμη που έχει η μουσική. Στο βιβλίο «The well balanced child»που έγραψε η Sally Goddard Blythe, περιγράφει τη μουσική ως 2η γλώσσα του παιδιού. Ορίζει την κίνηση ως πρώτη γλώσσα του παιδιού, και λέει πως η κίνηση μετατρέπεται σε γλώσσα όταν το μωρό ανακαλύπτει τις δικές του κινήσεις και το περιβάλλον.

Πριν το παιδί μιλήσει, αρχικά μουρμουρίζει και βαβίζει. Το βάβισμα περιλαμβάνει τόνο, ύψος και ρυθμό. Τα μωρά μιμούνται τον ρυθμό της ομιλίας των ενηλίκων και τους ήχους των ενηλικών. Όλα αυτά δημιουργούν μια συμφωνία ήχων έτσι ώστε να δομηθεί το λεξιλόγιό τους όταν θα είναι έτοιμα.

Είναι γνωστό ότι όταν κάποιος ακούει μουσική ή τραγουδάει μαζί με τη μουσική χρησιμοποιεί το ίδιο νευρολογικό κύκλωμα όπως όταν εκφράζεται στην ομιλία; Η μουσική, ο ρυθμός, ακόμη και τα λόγια μοιράζονται το ίδιο νευρολογικό κύκλωμα που χρησιμοποιείται για την γλώσσα. Οι θεραπευτές μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτήν την ικανότητα για να βοηθήσουν ένα παιδί το οποίο δυσκολεύεται με τις ικανότητες του λόγου και της ομιλίας για να επικοινωνήσει.

Παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές ή εκείνα που έχουν αυτισμό και άλλες δυσκολίες πολλές φορές δυσκολεύονται με την επικοινωνία και τις διαπροσωπικές ικανότητες. Ακριβώς όπως η μουσικοθεραπεία βοηθά στη διαπροσωπική αλληλεπίδραση και συναισθήματα, μπορεί επίσης να βοηθήσει με τις δεξιοτήτων επικοινωνίας.

Η μουσικοθεραπεία έχει βοηθήσει αρκετά παιδιά με τον λόγο, την ομιλία, την ακοή, την ισορροπία, τον συντονισμό και τα συναισθήματα. Η μουσική συνδυάζεται με την κίνηση και συχνά σταθεροποίει και διευρύνει το μυαλό για περισσότερες γνώσεις. Οι έννοιες που αρχικά είναι δύσκολες για αρκετά παιδιά, ξεκινούν να βγάζουν νόημα καθώς η μουσική και η κίνηση οργανώνει τον εγκέφαλο ελέγχοντας τα κατώτερα επίπεδα (ισορροπία, συντονισμός, αιθουσαίο και ακοή) για να διευρύνει το μυαλό για περισσότερες γνώσεις εννοιών που επηρεάζουν τα ανώτερα λειτουργικά μέρη του εγκεφάλου (λύση προβλήματος, κριτική σκέψη, επικοινωνία, λόγος, ομιλία, ανάγνωση, γραφή και μαθηματικά).

Εάν κάποιος δεν έχει δοκιμάσει τη μουσικοθεραπεία με τον εργοθεραπευτή του παιδιού του ή την κινησιοθεραπεία, να ρωτήσει αν αυτό μπορεί να επιλεχθεί για το παιδί. Η μουσικοθεραπεία μπορεί να είναι ένα ακόμη κομμάτι στην ακαδημαϊκή βελτίωση του παιδιού.

Πηγή: ilslearningcorner.com