Τι είναι; Σε ποιες περιπτώσεις απευθύνεται; Πότε προτείνεται; Που μπορεί να φανεί χρήσιμη;
Τι είναι η συμβουλευτική γονέων;
Η συμβουλευτική γονέων είναι ένα από τα προγράμματα τα οποία εντάσσονται στα πλαίσια των ψυχοπαιδαγωγικών κέντρων, όπου παρέχουν υπηρεσίες ψυχικής υγείας και ατομικές θεραπείες σε παιδιά και εφήβους. Πιο συγκεκριμένα, η συμβουλευτική γονέων είναι η συνεργασία μεταξύ των γονέων και ενός ψυχοθεραπευτή ή παιδοψυχολόγου με σκοπό να τους προσφερθεί βοήθεια όσον αφορά στην αναγνώριση, αποδοχή και αντιμετώπιση των δυσκολιών του παιδιού τους σε διάφορους τομείς, όπως είναι η συμπεριφορά, η ψυχοσυναισθηματική κατάσταση, η κοινωνικοποίηση κ.α. Η συμβουλευτική είναι μια διαδικασία η οποία αποτελεί σημαντικό κομμάτι στήριξης του ευρύτερου πλαισίου της οικογένειας.
Τι δεν είναι συμβουλευτική γονέων;
Η συμβουλευτική γονέων αποτελεί μια έννοια και ένα πρόγραμμα το οποίο ενδεχομένως κάποιες φορές να παρερμηνεύεται ως προς το περιεχόμενο και το σκοπό του, καθώς και ως προς τη λειτουργία του. Η συμβουλευτική διαδικασία:
- Δεν αποτελεί μόνο ενημέρωση αναφορικά με την εξέλιξη και την πρόοδο του παιδιού στα πιθανά προγράμματα τα οποία παρακολουθεί.
- Δεν συνιστά ατομική ψυχοθεραπεία για τους γονείς.
- Δεν αποτελεί «μάθημα» ούτε μια σειρά τυποποιημένων συμβουλών για τους γονείς. Οι συμβουλές υπάρχουν ωστόσο αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης δυναμικής διαδικασίας και είναι εξατομικευμένες για το κάθε παιδί και τις δυσκολίες που παρουσιάζει.
- Δεν έχει στόχο να επισημάνει στους γονείς τα λάθη τα οποία μπορεί να έχουν πραγματοποιήσει και δεν αποτελεί «κριτική» πάνω στον τρόπο ανατροφής των παιδιών τους ή σε πράγματα τα οποία αποδείχτηκαν δυσλειτουργικά κατά την εξέλιξη του.
Η συμβουλευτική γονέων είναι μια δυναμική και ζωντανή διαδικασία ανάμεσα θεραπευτή και στους γονείς. Θα πρέπει να διακρίνεται από ελευθερία, εμπιστοσύνη, ειλικρίνεια, αξιοπιστία, αυθορμητισμό και ευελιξία. Η επαφή που διατηρεί ο εκάστοτε θεραπευτής με τους γονείς, καθώς και η σχέση η οποία χτίζεται και εδραιώνεται ανάμεσα σε αυτές τις δύο πλευρές είναι πολύ σπουδαία και ουσιαστικής σημασίας για την εξέλιξη των παιδιών αλλά και των ίδιων ως γονέων.
Που απευθύνεται η συμβουλευτική γονέων;
Η συμβουλευτική γονέων απευθύνεται:
- Σε γονείς που επιθυμούν να βοηθηθούν για κάποιες σχετικά συχνές και ήπιες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν αναφορικά με την διαχείριση του παιδιού τους στην καθημερινότητα, χωρίς απαραίτητα το παιδί τους να παρακολουθεί κάποιο εξατομικευμένο πρόγραμμα.
- Σε γονείς που το παιδί τους παρακολουθεί πρόγραμμα ψυχολογικής στήριξης και συμπεριφοράς, έτσι ώστε να συμβάλλουν και εκείνοι στην εξέλιξη και πρόοδο του παιδιού τους στους στόχους που έχουν τεθεί στο θεραπευτικό του πρόγραμμα. Είναι πολύ σημαντικό και ευρέως αποδεκτό πως η εμπλοκή των γονέων στο θεραπευτικό σχεδιασμό που αφορά τα παιδιά ενισχύει σε μεγάλο βαθμό τα οφέλη και τα θεραπευτικά αποτελέσματα τα οποία αποκομίζουν από τα προγράμματα τους.
- Σε γονείς οι οποίοι αντιμετωπίζουν κάποια έντονη δυσκολία και βιώνουν μια αρκετά δύσκολη περίοδο και χρειάζονται κάποια κατεύθυνση και στήριξη (π.χ. πένθος, διαζύγιο, πρόβλημα υγείας, εφηβεία κ.α.).
Οι συνεδρίες συμβουλευτικής μπορούν να πραγματοποιούνται με τους δύο γονείς ή με τον έναν γονέα. Η συχνότητα καθορίζεται έπειτα από συνεννόηση με την οικογένεια.
Τι παρέχει η συμβουλευτική γονέων;
Η συμβουλευτική γονέων παρέχει:
- Βοήθεια ως προς τη συνεργασία και τη σχέση των γονέων με το παιδί τους.
- Προβληματισμό, καθοδήγηση και κατευθύνσεις ως προς τη διαχείριση διαφόρων δυσκολιών.
- Συμβουλές οι οποίες είναι εξατομικευμένες και προσαρμοσμένες για το κάθε παιδί και τη δυσκολία την οποία εμφανίζει.
- Εκπαίδευση σε δεξιότητες και τρόπους ώστε να κατανοήσουν και αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες του παιδιού τους.
- Υποστήριξη και ενδυνάμωση του πολύπλευρου και απαιτητικού ρόλου που κατέχουν ως «γονείς».
Σε ποιους τομείς μπορεί να φανεί χρήσιμη η συμβουλευτική στους γονείς;
Μέσα από τη συμβουλευτική διαδικασία, οι γονείς μπορεί να βοηθηθούν σε πολλούς τομείς όπως:
- Η αποδοχή του παιδιού τους ως ξεχωριστής προσωπικότητας και η στήριξη του σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής του.
- Η αναγνώριση και αποδοχή των αιτίων που προκαλούν ανησυχία στη συμπεριφορά του παιδιού τους.
- Η αναγνώριση και η κατανόηση των αναγκών της οικογένειας τους.
- Η νοηματοδότηση της συμπεριφοράς του παιδιού τους και η αντιμετώπιση της από άλλη σκοπιά. Σκοπός είναι η καλύτερη κατανόηση των σκέψεων και των συναισθημάτων του παιδιού.
- Η έμπρακτη ενθάρρυνση του παιδιού τους. Έτσι, το παιδί μπορεί να αντιμετωπίζει αυτόνομα και με ευελιξία τις δυσκολίες και τις απογοητεύσεις στη ζωή του.